Michał Pol: W programie „Sędziowanie na Euro 2024” na Kanale Sportowym stwierdziłeś, że jeśli UEFA wyznaczy Szymona Marciniaka do pracy w roli arbitra głównego finału mistrzostw Europy, to Polak stanie się najwybitniejszym sędzią w historii światowej piłki nożnej. Na jakiej podstawie opierasz swoje słowa?
Rafał Rostkowski: Jeszcze nigdy żaden sędzia nie prowadził czterech takich finałów: mistrzostw świata, Ligi Mistrzów, klubowych mistrzostw świata i mistrzostw Europy. Gdyby UEFA nominowała Szymona Marciniaka na finał Euro 2024, Polak byłbym pierwszym arbitrem z takim dorobkiem. Oczywiście już teraz jest jednym z najwybitniejszych sędziów w historii światowej piłki nożnej, ale po czwartym takim finale nikt nie mógłby się z nim równać.
A arbitrzy z Ameryki Południowej? Oni nie mają szansy sędziować europejskiej Ligi Mistrzów ani zasadniczo mistrzostw Europy, ale mają przecież mistrzostwa swojego kontynentu, Copa America, czy rozgrywki Copa Libertadores. Puchar Wyzwolicieli jest odpowiednikiem Ligi Mistrzów UEFA.
Oczywiście, byli tacy sędziowie, którzy sędziowali finały tych rozgrywek, niektórzy nawet kilka razy, ale żaden nie sędziował dodatkowo finału mistrzostw świata i finału klubowych mistrzostw świata.
Sprawdzałeś to?
Tak, dokładnie, historia sędziowania to moja pasja. Zajmuję się nią dosłownie od dzieciństwa.
A uwzględniłeś inne turnieje, na przykład igrzyska olimpijskie?
-Tak, ale piłkarskie turnieje olimpijskie raczej trudno porównywać do innych rozgrywek, o których rozmawiamy. Prestiż turniejów olimpijskich jest związany głównie z tym, że są rozgrywane podczas igrzysk, które są największą i najbardziej prestiżową imprezą sportową na świecie. Natomiast w piłce nożnej tak było, ale… dawno temu. Konkretnie: przed rokiem 1930, kiedy odbyły się pierwsze mistrzostwa świata w Urugwaju. Do tego czasu piłkarzy, którzy zdobywali złote medale olimpijskie, byli też uznawani za nieformalnych mistrzów świata.
Później FIFA nie chciała, aby igrzyska konkurowały z mundialami i dlatego już nigdy później turnieje na igrzyskach nie były otwarte dla wszystkich najlepszych piłkarzy świata. Przez wiele lat były zamknięte dla piłkarzy zawodowych, co akurat w krajach socjalistycznych było omijane poprzez fikcyjne etaty dla piłkarzy w kopalniach, fabrykach czy służbach mundurowych. Później zawodowcy zostali dopuszczeni do gry w igrzyskach, ale z kolei zostały wprowadzone ograniczenia wiekowe. W piłce nożnej w igrzyskach olimpijskich nie może wystąpić pierwsza reprezentacja narodowa… To sprawia, że trudno porównywać prestiż tego turnieju do innych rozgrywek, w których mogą grać wszyscy najlepsi bez względu na status czy wiek.
Czy twoim zdaniem Szymon Marciniak zasługuje na finał Euro 2024?
Na finał w Niemczech zasługuje merytorycznie, bo jest najlepszym arbitrem tego turnieju. To mogę stwierdzić, mogę wyrazić taką opinię, bo obserwowałem wszystkie mecze.
Mówisz to bardziej jako Polak, czy bardziej jako ekspert?
Jestem życzliwy, ale również obiektywny i krytyczny. Jeśli ktoś interesuje się sędziowaniem, to raczej wie, że pisałem o Szymonie krytycznie, gdy widziałem powody, ale na szczęście wiele razy miałem też powody pisać o Marciniaku pozytywnie.
Czy Szymon Marciniak jest naprawdę najlepszym sędzią na świecie?
Tego nie da się stwierdzić obiektywnie, bo nie ma możliwości, aby sprawdzić i porównać umiejętności wszystkich arbitrów na świecie. Sędziowanie to sport niewymierny, trochę jak łyżwiarstwo figurowe. Błędy są istotne dla oceny, ale liczy się również tak zwane wrażenie ogólne. Było i jest wielu znakomitych sędziów na całym świecie, którzy nie przebili się z różnych powodów. Dlatego trudno zważyć i trudno stwierdzić obiektywnie i rzetelnie, kto jest najlepszy na świecie. To jest wręcz niemożliwe.
Można natomiast pokusić się o ustalenie, kto w którym roku był czy jest najwybitniejszy. Znacznie trudniej ustalić, kto był najwybitniejszy w historii, ale jeśli UEFA podejmie decyzję o finale korzystną dla Szymona Marciniaka, wówczas będzie jasne, kto jest najwybitniejszy. Jeśli wtedy ktoś będzie chciał stwierdzić, że Szymon jest najlepszym sędzią w historii futbolu, będzie miał bardzo mocne argumenty popierające tę tezę.
